Deze beslissing zal gebaseerd worden op een onderzoek dat het bisdom samen met het team pastorale eenheid en de betrokken kerkfabrieken zal voeren. Hoewel de actualisatie aangeeft welke kerken op termijn mogelijk een andere invulling krijgen, betekent dit niet dat deze kerken binnenkort sluiten. De effectieve herbestemming is een proces dat nog meerdere jaren zal duren en stap voor stap, in overleg met de betrokken geloofsgemeenschappen, wordt uitgewerkt.
Actualisatie kerkenbeleidsplan
Onze kerken zijn onlosmakelijk verbonden met het dorpsleven in Maasmechelen. Ze vormen herkenningspunten, plaatsen van ontmoeting en dragen een rijk verleden in zich. Toch verandert de manier waarop we onze kerken gebruiken. Minder vieringen, dalende bezoekersaantallen en stijgende onderhoudskosten maken het nodig om vandaag al na te denken over de toekomst van onze kerkgebouwen.
Daarom werkt het lokaal bestuur van Maasmechelen, samen met de pastoraal verantwoordelijken en de lokale kerkfabrieken, het bisdom en ontwerpbureau Depot, aan de actualisatie van het gemeentelijk kerkenbeleidsplan. Dat is een oefening die vanuit Vlaanderen wordt gevraagd aan alle steden en gemeenten. Dat plan helpt om op een zorgvuldige, realistische en respectvolle manier beslissingen te nemen over het behoud of de herbestemming van de kerken in onze gemeente.
Ontwerpbureau Depot staat in voor de begeleiding en de actualisering van het kerkenbeleidsplan.
Na grondige analyse werd beslist om vier kerken als te herbestemmen aan te duiden:
- de kerk van Mariaheide,
- de kerk van Kotem,
- de kerk van Meeswijk, en
- een vierde kerk, Leut of Vucht, afhankelijk van de bouwtechnische toestand.
Waarom deze keuze?
De selectie van deze kerken gebeurde na overleg met het bisdom, de pastorale teams en de kerkfabrieken, op basis van zowel praktische als pastorale overwegingen:
De geloofsgemeenschap van Mariaheide kan uitwijken naar de Sint-Barbarakathedraal in Eisden, een ruime kerk met aparte ruimtes waardoor verschillende gemeenschappen er naast elkaar kunnen functioneren.
De kerk van Meeswijk werd aangeduid omdat ze momenteel het minst gebruikt wordt voor erediensten.
In Kotem kan de geloofsgemeenschap aansluiten bij Boorsem, dat op korte afstand ligt en voldoende capaciteit heeft.
Voor Leut of Vucht geldt dat in beide dorpen minder geloofsgemeenschappen actief zijn. Op het moment dat één van de twee kerken herbestemd wordt, kan deze geloofsgemeenschap terecht in de andere kerk of in de kerk van Eisden-Dorp. Ook de geloofsgemeenschap van Meeswijk kan op diezelfde locaties terecht.
Het bisdom zal samen met het team pastorale eenheid en de betrokken kerkfabrieken een onderzoek uitvoeren naar de bouwtechnische toestand, de parochiale werking en de toekomstmogelijkheden van beide gebouwen. Pas daarna zal duidelijk worden welke kerk uiteindelijk als vierde in aanmerking komt.
Herbestemming
Een herbestemming betekent dat deze kerken op termijn hun pastorale functie zullen verliezen en een nieuwe maatschappelijke invulling krijgen.
Onze kerken hebben voor velen een diepe betekenis. Net daarom zal dit proces stap voor stap, in overleg en met respect voor de geloofsgemeenschappen aangepakt worden. Er is geen sprake van onmiddellijke sluiting van de vier kerken, in functie van de nieuwe bestemming zal zorgvuldig bekeken worden op welke termijn dit kan.
De actualisatie van het kerkenbeleidsplan is slechts de eerste stap. Nu volgt marktonderzoek, een herbestemmingsstudie en onderzoek naar subsidiemogelijkheden i.s.m. betrokkenen.
Ook onze inwoners werden deze zomer via een burgerparticipatie bevraagd over de kerken van morgen. Deze resultaten worden meegenomen in het onderzoek.
Erfgoed
Onze kerken zijn waardevolle erfgoedparels voor Maasmechelen. Het is belangrijk dat we bij een mogelijke herbestemming niet alleen kijken naar de functionele mogelijkheden, maar ook naar het behoud van hun architecturale en historische waarde. Samen met alle betrokken partijen willen we ervoor zorgen dat deze gebouwen een nieuwe bestemming krijgen die hun karakter respecteert en bijdraagt aan het dorpsleven.
